આઝાદ કે ગુલામ... દુનિયામાં તાઇવાનનો શું સ્થિતિ છે?

આઝાદ કે ગુલામ… દુનિયામાં તાઇવાનનો શું સ્થિતિ છે?

ચીન તાઇવાનને પોતાનો અભિન્ન ભાગ કહે છે અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ વારંવાર ધમકી આપી ચૂક્યા છે કે તેઓ બળજબરીથી તાઇવાનને ચીનમાં ભેળવી દેશે. તાઇવાનના રાષ્ટ્રપતિ લાઇ ચિંગ-તેએ ગયા વર્ષે કહ્યું હતું કે તાઇવાન એક સાર્વભૌમ રાષ્ટ્ર છે અને ચીનથી તેની સ્વતંત્રતા વિશે વાત કરવી નકામી છે કારણ કે તે પહેલાથી જ સ્વતંત્ર છે.

તાઇવાનની સ્વતંત્રતા વિશે સાંભળતાં જ ચીન ગુસ્સે થઈ જાય છે. ગયા વર્ષથી, ચીને તાઇવાન નજીક તેની લશ્કરી હાજરી વધારી છે અને અન્ય દેશો પર પણ દબાણ કર્યું છે કે તેઓ તાઇવાનને એક દેશ તરીકે માન્યતા ન આપે. હવે પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે ચીન તેને પોતાનો ભાગ માને છે, પણ શું દુનિયા તાઇવાનને એક દેશ માને છે?

યુએનમાં તાઇવાનનો દરજ્જો
2024 સુધી આ પ્રશ્નનો સૌથી સરળ જવાબ એ છે કે, તે ‘તમે કોને પૂછો છો’ તેના પર આધાર રાખે છે. તાઇવાન તેના સમગ્ર ઇતિહાસમાં એક દેશથી બીજા દેશમાં અને ફરીથી પસાર થયું છે, ક્યારેક ચીનના શાસન હેઠળ, ક્યારેક જાપાનના શાસન હેઠળ. આજના વૈશ્વિક રાજકારણમાં એક દેશ તરીકે ગણવા માટે, કોઈ પણ પ્રદેશને ૧૯૩ સભ્યોવાળા સંયુક્ત રાષ્ટ્રના બે તૃતીયાંશ સભ્યો દ્વારા માન્યતા આપવી આવશ્યક છે, જેમાં યુએન સુરક્ષા પરિષદના પાંચેય કાયમી સભ્યો અને તેના ૧૦ બિન-કાયમી સભ્યોમાંથી ચારનો સમાવેશ થાય છે. પરંતુ માત્ર ૧૨ દેશોએ તાઇવાનને માન્યતા આપી છે. જેમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્રના ૧૧ સભ્યો અને વેટિકન સિટીનો સમાવેશ થાય છે.

તાઇવાનને યુએનમાં ફક્ત એક પ્રદેશ તરીકે જોવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ચીન યુએનનું કાયમી સભ્ય છે અને રાજદ્વારી રીતે મજબૂત છે. જેના કારણે મોટાભાગના દેશો તાઇવાનથી અંતર જાળવી રહ્યા છે. ભારત અને અમેરિકાના તાઇવાન સાથે સારા સંબંધો છે, પરંતુ બંને તાઇવાનને એક દેશ તરીકે માન્યતા આપતા નથી.

નાના દેશોને માન્યતા આપવામાં આવી
તાઇવાનને માન્યતા આપનારા દેશોમાં નાના દેશો પણ છે. આમાં બેલીઝ, એસ્વાટિની, ગ્વાટેમાલા, હૈતી, માર્શલ આઇલેન્ડ્સ, પલાઉ, પેરાગ્વે, સેન્ટ કિટ્સ અને નેવિસ, સેન્ટ લુસિયા, સેન્ટ વિન્સેન્ટ, ગ્રેનેડાઇન્સ, તુવાલુ અને વેટિકન સિટીનો સમાવેશ થાય છે.